Δεν μπορούμε να δούμε την Διαμορφωτική Αξιολόγηση (ΔΑ) ανεξάρτητα από το είδος μάθησης που καλείται να υπηρετήσει. Για παράδειγμα, αν ένας εκπαιδευτικός πιστεύει ότι "μαθαίνω Γλώσσα" σημαίνει "μαθαίνω να κλίνω ρήματα, να κάνω χρονικές αντικαταστάσεις και να ξέρω να γράφω ορθογραφημένα", τότε η αξιολόγηση που θα εφαρμόσει θα κινείται μέσα σε αυτό το πνεύμα. Αντίθετα, αν κάποιος άλλος εκπαιδευτικός πιστεύει ότι "μαθαίνω Γλώσσα" σημαίνει "επικοινωνώ προφορικά, σκέφτομαι κριτικά και συνομιλώ, κατανοώ και παράγω κείμενα", τότε η αξιολόγησή του θα είναι ανάλογη. Οι αρχές της ΔΑ θα είναι ίδιες (αξιολογώ διαρκώς για την επίτευξη του στόχου, παρέχω την ανάλογη ανατροφοδότηση), όμως, το περιεχόμενο και οι πρακτικές εφαρμογές της αξιολόγησης δεν θα έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους και δεν θα οδηγούν στο ίδιο μαθησιακό αποτέλεσμα (βλ. http://www.educationaldesigner.org/ed/volume2/issue7/article23/ ).
Οι Black & William που έχουν ταυτίσει τον όρο της ΔΑ με τον όρο της "Αξιολόγησης για τη Μάθηση" (Assessment for Learning, ή επί το συντομότερον AfL) θεωρούν ότι το θεωρητικό πλαίσιο, στο οποίο επιμορφώθηκαν πολλές γενιές δασκάλων στη Μ. Βρετανία αυτά τα τελευταία 15 χρόνια για την AfL, στην πράξη παραποιήθηκε σε τραγικό επίπεδο (βλ. https://www.tes.com/article.aspx?storycode=6261847 ), επειδή συνεθλίβη από την γραφειοκρατία και μια αποπροσανατολιστική αντίληψη ότι "Αξιολόγηση για τη Μάθηση" σημαίνει καλές επιδόσεις σε τεστ και διαγωνίσματα και υψηλές βαθμολογίες.
Αντιθέτως, ο Dylan Wiliam διευκρινίζει σε προ 3ετίας συνέντευξή του στο Times Educational Supplement (TES) ότι η φιλοσοφία της προσέγγισης υλοποιείται με στρατηγικές όπως:
- Σαφής διατύπωση των μαθησιακών στόχων και διευκρινιστικές κατευθύνσεις προς τους μαθητές,
- Συγκέντρωση μαθησιακών επιτευγμάτων των μαθητών που να πιστοποιούν το επίπεδο κατάκτησης της γνώσης μέσα από σύντομες και περιεκτικές δραστηριότητες (σύντομες ερωτήσεις, κουίζ κτλ) και χωρίς την απόδοση βαθμολογίας (η βαθμολογία αποθαρρύνει, ενώ οι διευκρινίσεις και προτάσεις του δασκάλου βελτιώνουν την επίδοση),
- Παροχή άμεσης, σαφούς και επεξηγηματικής ανατροφοδότησης που βοηθά τον μαθητή να προχωρήσει σε ανώτερο επίπεδο (πρβλε και Θεωρία του +1 κατά Vygotsky),
- Αξιοποίηση των μαθητών ως πηγή ανατροφοδότησης και πληροφόρησης, μέσα από δραστηριότητες ετερο-αξιολόγησης, αλληλοδιδακτικής και αλληλο-υποστήριξης,
- Ενθάρρυνση των μαθητών με πράξεις (π.χ. συναποφασίζουμε μαζί τους τα κριτήρια αξιολόγησης μιας γραπτής εργασίας ), που να τους δείχνουν ότι η μάθηση και η πρόοδος τους είναι και υπόθεση προσωπική και δική τους ευθύνη και υποχρέωση.
